80 سال دیگر شاید گرمایش جهانی، زندگی در مناطقی از خاورمیانه مانند بندرعباس را غیرممکن کند، دمای هوا بارها به دمایی مانند دمای سال گذشته ماهشهر که گرم ترین شهر سال 2015 شد، برسد. پیش بینی می شود بسیاری از مناطق خاورمیانه تبدیل به بیابان های غیرقابل زندگی شود، از هر سه روز یک روز به شکل غیر عادی گرم باشد و ده ها میلیون نفر در کشورهای ایران، امارات، عربستان، یمن و... مجبور شوند برای ادامه زندگی خود از خانه های خود به کشورهای دیگر مهاجرت کنند.

اخبار روز دوشنبه هفته جاری هم بخشی از آینده وحشتناک خاورمیانه را تأیید می کرد، دمای هوا در کویت و بصره رکوردشکنی کرد و اگر سازمان جهانی هواشناسی تأیید کند رکورد دومین و سومین دمای گرم جهان در تاریخ توسط این دو منطقه شکسته می شود. اما آیا واقعاً این روند ادامه دار است؟ آیا واقعاً خاورمیانه تا پایان قرن غیر قابل سکونت می شود؟

بدن انسان چقدرمقاوم است؟

بسیاری بر این باورند که انسان به افزایش دما انعطاف پذیر است و حیات بر روی خاورمیانه از بین نمی رود. ولی آیا واقعاً اینگونه است؟

مانند هر گونه ای قسمتی از حیات انسان هم به دمای مشخصی مقاوم است. انواع مختلفی دما وجود دارد، یکی دمای خشک (همان دمای اندازه گیری شده توسط دماسنج) و یکی دمای حباب مرطوب که ترکیبی از دمای خشک و رطوبت است در این رابطه استاد اقلیم شناسی دانشگاه خوارزمی به خبرآنلاین می گوید: «بر اساس تحقیقی که در سال 2010 انجام شد بدن انسان نسبت به دمای خشک انعطاف پذیر است به این شرط که دمای حباب مرطوب کمتر از مرز 35 درجه بماند.»

دکتر بهلول علیجانی افزود: «اگر دمای حباب مرطوب به بالای 35 درجه افزایش پیدا کند، به علت اشباع شدن هوا روش عرق کردن منجر به سرد شدن بدن نمی شود و دمای بدن بعد از ساعتی افزایش پیدا می‌کند.»

بر اساس اطلاعات این تحقیق، تحمل کردن دمای حباب مرطوبی که بالای 35 درجه باشد به مدت شش ساعت برای انسانی که شرایط جسمی خوبی هم داشته باشد ممکن نیست. البته علیجانی در این رابطه نظر دیگری دارد: «این تحقیق اغراق آمیز است و اگر دمای بالای شش ساعت بیشتر از 35 درجه شود شرایطی که به آن امواج گرمایی می گوییم ایجاد می شود و آن منجر به آسیب دیدن افراد سالمند می شود.»

بیشترین دمایی که تاکنون در کره زمین گزارش داده شده است حدود 60 درجه است اما حتی اگر دما کمتر از 60 درجه باشد و رطوبت وجود داشته باشد احتمال سکته قلبی، سخت تر شدن پرواز هواپیماها، خراب شدن ریل های قطار و... وجود دارد. با وجود این آیا امکان اینکه دمای حباب مرطوب مناطقی در جهان به بالای 35 درجه برسد وجود دارد؟ احتمال رخ دادن این اتفاق در چه مناطقی بیشتر است؟

سال گذشته بندر ماهشهر در ایران گرم ترین نقطه کره زمین شد، در این زمان دمای حباب مرطوب در ایران هم به 34.6 درجه سلسیوس رسید البته مدت زمانی که این اتفاق افتاد کمتر از یک ساعت بود، این خود مدرکی از این بود که شاید مناطقی مانند ماهشهر غیر قابل زندگی شوند.

از نتایج این تحقیقات بترسید

تحقیقات دانشگاه «ام آی تی» هم که در مجله نیچر منتشر شد نشان می دهد که اگر روند تولید گازهای گلخانه ای متوقف نشود دمای حباب مرطوب بسیاری از مناطق خاورمیانه به بالای 35 درجه می رسد و خاورمیانه را غیرقابل زندگی می کند. در اقلیم کنونی میانگین دمای حباب مرطوب مناطقی در خاورمیانه 31.6 درجه سلسیوس است. اما تولید گازهای گلخانه ای بیشتر اقلیم کنونی را باز هم تغییر می دهد و با ادامه این روند دمای حباب مرطوب بسیاری از مناطق خاورمیانه به بیش از 35 درجه سانتیگراد می رسد.

گفتنی است به علت ترکیبی از ارتفاع پایین، آسمان صاف، آبی که گرما را جذب می کند و سطح خلیج فارس که منجر به افزایش رطوبت می شود خاورمیانه از آسیب پذیرترین مناطق در زمینه افزایش دماست. بر اساس این تحقیقات، ادامه روند تولید گازهای گلخانه ای، که کشورهای خاورمیانه خود به علت نفتخیز بودن در آن تأثیر زیادی دارند، منجر به افزایش میانگین دمای حباب مرطوب حداکثر بسیاری از مناطق خاورمیانه می شود. حتی طبق این تحقیق دمای حباب مرطوب شهرهای ابوظبی، بندرعباس، دبی، دوحه و ظهران در طول 30 سال پایانی قرن 21 بارها به بالای 35 درجه می رسد. در آن روزها دمای 45 درجه سلسیوس در طول سه ماه تابستان در بسیاری از مناطق خاورمیانه دمای معمولی می شود و حتی در بعضی از مواقع دمای هوا در کویت و العین به 60 درجه هم می رسد.

محققان این تحقیق دانشگاه «ام‌آی‌تی» در رابطه با نتایج تحقیقشان به گاردین گفتند که تا 80 سال دیگر بسیار مناطقی از خاورمیانه مانند یکی از بیابان های آفریقا می شود که هیچکسی در آن زندگی نمی کند.