دریا قدرتی پور: فعالیت 700 شرکت فناور و دانش‌بنیان در سطوح مختلف منجر شده تا اصفهان در حوزه دانش‌بنیان رتبه نخست در کشور را داشته باشد؛ ولی برخی موانع باعث می‌شود تا صادرات دانش‌بنیان‌ها آن‌طور که باید و شاید افزایش پیدا نکند.

یکی از ستون های اصلی که می تواند دانش بنیان ها را از گرداب مشکلات نجات بدهد مهارت در فروش و بازاریابی است که تضمین کننده بقای این شرکت ها به شمار می رود اما نبود تیم تخصصی در حوزه صادرات و تجارت و در عین حال نداشتن مهارت در فروش در برخی از این شرکت ها باعث شده که این شرکت ها با موانعی جدی روبرو شوند.

در واقع شرکت‌های دانش‌بنیان اگر به دنبال صادرات محصولاتشان هستند، باید در ابتدا بازار هدف خود را بشناسند. ممکن است صدها طرح دانشگاهی وجود داشته باشد، اما هیچ‌کدام بازار خوبی نداشته باشد که همین مسأله می تواند زمینه ساز عدم موفقیت این شرکت های نوبیناد شود.

خبر خوش اینکه اتاق بازرگانی اصفهان اکنون دست و آستین بالا زده تا این شرکت ها را از ورطه مشکلات بیرون بکشد تا آنها بتوانند با تعامل سازنده با اکوسیستم اقتصادی استان موفقیت خود را رقم بزنند.

بنابر این اتفاق دومین نشست هم‌فکری کمیسیون اقتصاد دانش‌بنیان با حضور مسئولان استان، صنایع بزرگ، نمایندگان انجمن‌های ذیل اتاق و دیگر نهادهای مرتبط با اقتصاد دانش‌بنیان برگزار شد و مسئولان اقتصادی استان در این نشست به بیان اهمیت مزیت رقابت اقتصادی شرکت‌های دانش‌بنیان پرداختند تا دانش بنیان های اصفهان به جایگاه واقعیشان برسند.

در این رابطه رئیس کمیسیون اقتصاد دانش بنیان بازرگانی اصفهان معتقد است: گسترش بازار این اکوسیستم و کاهش تورم از اقدامات مهمی است که باید سرلوحه فعالیت‌های اصلی کمیسیون اقتصاد دانش‌بنیان باشد.

محمود حقیقت‌سرشت با بیان اهداف کمیسیون در دو حیطه توسعه تجاری‌سازی فناوری و توانمندسازی شرکت‌های دانش‌بنیان می گوید: تعامل سازنده اکوسیستم اقتصادی استان زمینه‌ساز موفقیت اقتصاد دانش‌بنیان و تجاری‌سازی فناوری‌های متناسب و جدید در بستر اقتصاد سنتی، موجود و قدیمی است.

در مقابل اما کارشناسان و متولیان حوزه فناوری معتقدند: اگر این شرکت‌ها درگیر بازاریابی و مطالعات بازار شوند از وظیفه اصلی‌شان یعنی تولید فناورانه غافل می‌شوند؛ بنابراین باید مجموعه‌هایی کار تحقیقات بازار شرکت‌های دانش‌بنیان را انجام دهند تا صادرات این شرکت‌ها پا بگیرد.

فارغ از موانع داخلی برخی چالش‌ها نیز بیرونی هستند که صادرات محصولات دانش‌بنیان اصفهان را کاهشی کرده است؛ موانعی که به اعتقاد دبیر کمیسیون اقتصاد دانش‌بنیان اتاق بازرگانی اصفهان به دلیل نبود آمار مشخصی از صادرات محصولات فناورانه اصفهان است.

سید یاسر معین الدینی تصریح می‌کند: ارزش‌افزوده محصولات فناورانه و خدمات مهندسی و فناوری بالاتر از محصولات عمومی و صنعتی است؛ ولی در کمال تأسف دسته‌بندی مشخصی درباره صادرات این محصولات ارائه نشده است. صرفا آمارهای جسته‌‌گریخته وجود دارد.

به گفته وی یکی از اصلی‌ترین چالش‌های صادرات محصولات دانش‌بنیان بحث انتقال پول است. چالش بعدی موانع اداری است که درباره عموم شرکت‌ها صدق می‌کند و طبیعتا در حوزه فناوری این موانع اداری پیچیده‌تر هم هست. یک‌سری موانع صادراتی هم زیرساختی است؛ مانند ضعف تحقیقات بازار برای کشورهای هدف. مسلم است اگر تحقیقات بازار صورت می‌گرفت صادرات محصولات دانش‌بنیان افزایش می‌یافت.

حالا اما با پادرمیانی اتاق بازرگانی قرار است اتفاقات خوبی در این رابطه رقم زده شود. چنانچه در این رابطه رئیس اتاق بازرگانی اصفهان، عنوان کرده که علت تشکیل کمیسیون اقتصاد دانش‌بنیان اتاق را افزایش سهم شرکت‌های دانش‌بنیان از اقتصاد فناوری کشور است.

امیر کشانی با تأکید بر اینکه باید بازار تقاضایی در استان ایجاد کنیم که به رشد این شرکت‌ها کمک کند، به سهم ۱۵ درصدی اقتصاد استان از اقتصاد ملی اشاره کرده و راه‌حل افزایش گردش اقتصادی استان را در استفاده بخش‌های مختلف اقتصادی از شرکت‌های دانش‌بنیان دانسته است.

رئیس اتاق بازرگانی اصفهان، افزایش سهم ۲۰ درصدی بازار دانش‌بنیان‌های اصفهان در چهار سال آینده، ایجاد پلتفرم همرسانی بازار فناوری و تولیدکنندگان، نگاه ویژه به حوزه‌های جذب سرمایه مالی، انسانی و توسعه صادرات، گسترش ارتباط بین کمیسیون صادرات و اقتصاد دانش‌بنیان اتاق، تدارک برنامه منسجم برای برگزاری و حضور در نمایشگاه‌های فن‌نما و جیتکس به صورت سالانه، برگزاری رویدادهای هدفمند توسعه بازار نظیر هوش مصنوعی میرداماد، زمینه‌سازی حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در بازدیدهای صنعتی ماهانه اتاق و افزایش بازارهای بین‌المللی از طریق ارتباط با انجمن‌های دوستی ایران با سایر کشورها را از برنامه‌های مهم کمیسیون اقتصاد دانش‌بنیان بیان کرده است.

به نظر می رسد که این تدابیر بتواند کلاف درهم پیچیده مشکلات دانش بنیان ها را رهایی بخشد و آنها بتوانند به عنوان قطب های اقتصادی اصفهان نقش مهم خود را در این رابطه هر چه بهتر ایفا کنند.