مصرف قليان در جامعه ما روز به روز در حال افزايش است. اين پديده خطرناک، سلامت جامعه را تهديد مي کند و هزينه هاي درماني را نيز افزايش مي دهد. در حالي که دانشگاه‌هاي علوم پزشکي در شهرستان ها توانسته‌اند که در حوزه مقابله با قليان، پيشرفت‌هايي داشته باشند، اما تاکنون مجموعه اقدامات دانشگاه‌هاي علوم پزشکي براي مقابله با استعمال قليان در پايتخت، چندان موفقيت‌آميز نبوده است.

اگرچه در سال 85، اقداماتي براي جلوگيري از توزيع قليان در پايتخت انجام شد، اما به دليل فشار برخي محافل و گروه ها، اين اقدامات متوقف شد، زيرا مثلاً عده‌اي معتقد بودند که با جمع آوري قليان، عده اي از کار بيکار مي شوند. نفوذ قليان در جامعه، شيوع روزافزوني دارد، به طوري که هم اکنون بسياري از نوجوانان و افراد کم سن و سال هم به استعمال قليان مي‌پردازند و متأسفانه قبح مصرف قليان در جامعه شکسته شده است.

نبايد فراموش کنيم که در دهه هاي گذشته، مشکلات مشابهي را در حوزه مصرف سيگار داشتيم، به طوري که آن زمان‌ها حتي گاهي برخي ها براي اموات و رفتگان خود، در مساجد محلشان، سيگار خيرات مي‌کردند.

مقابله جدي با سيگار به طور جدي از اواسط دهه 60 شروع شد و در نتيجه چندين دهه فعاليت، حالا به جايگاهي رسيده ايم که مصرف سيگار در بسياري از اماکن عمومي مثل اتوبوس و سينما، کاملاً به عنوان يک ضد‌ارزش در جامعه پذيرفته شده است و افراد کمي پيدا مي شوند که به خود اجازه دهند در اماکن عمومي، اين هنجار اجتماعي را بشکنند، اما متأسفانه هنوز در حوزه مصرف قليان به اين باور نرسيده ايم و قليان کشيدن چندان به عنوان يک ضدارزش در جامعه تلقي نمي شود.

قليان حدود 350 سال پيش اختراع شده، اما مصرف آن در کشور ما در يک دهه اخير، شدت گرفته، به خصوص با ورود تنباکوهاي معطر و ميوه اي، استقبال نسبت به مصرف اين ماده دخاني بيشتر شده است. بسياري از مردم به اشتباه گمان مي کنند که چون دود قليان از آب مي گذرد، پس دود قليان تصفيه مي شود و خطرناک نيست، اما اين باور کاملاً اشتباه است و عبور دود از آب، خطر تنباکوي قليان را کم نمي کند. در مسير مقابله با قليان، رسانه‌ها و نهادهاي فرهنگساز هم نقش مؤثري دارند.

اين نهادها مي توانند مردم را نسبت به مضرات اين ماده دخاني آشنا کنند و به آنها بياموزند که مصرف قليان حتي بسيار خطرناک تر از مصرف سيگار است.

دکتر حسن آذری پور

عضو کميته کشوري کنترل مصرف دخانيات وزارت بهداشت