پدر علم کویرشناسی ایران گفت: در حال حاضر با دو نوع متفاوت از ریزگردها در کشور روبه رو هستیم. ریزگردهای داخلی که تا سه سال گذشته وجود نداشته است و نیز ریزگردهایی که از ده سال گذشته از خارج مرزها به کشور وارد می شوند.

پرویز کردوانی استاد دانشگاه و چهره ماندگار جغرافیای ایران در گفتگو با جام‌جم آنلاین ضمن اشاره به توقف کشاورزی در برخی مناطق کشور به عنوان مهمترین دلیل به وجود آمدن ریزگردهای داخلی، افزود: به دلیل باقی ماندن فسفر ناشی از استفاده کودهای کشاورزی، ریزگرد زمین‌های کشاورزی سرطان زاست.

وی با اشاره به قدمت 54 ساله مالچ پاشی در ایران گفت: مالچ نفتی برای نخستین بار در سال 1342 از لیبی به ایران وارد و در فتح آباد بوئین زهرا به زمین پاشیده شد. بعد از آن دیگر هر کجا که توانستند گفتند سریع تر از جنگل کاری است، بروید مالچ بپاشید!

پدر علم کویرشناسی ایران افزود: اطراف اصفهان چند بار قبل از انقلاب و پس از انقلاب مالچ نفتی پاشیده شده است. حمیدیه، امیدیه، سوسنگرد و... ده‌ها بار قبل و بعد از انقلاب مالچ پاشی کرده اند، پس چرا باز هم ماسه و شن و ریزگرد بلند می شود؟ تاکنون چند بار گفته‌ام، بازهم می گویم، مالچ پاشی خیانت است. اما چرا خیانت است؟ سازمان ملل گفته است برای بیابان زدایی از موادی استفاده شود که در خود محل باشد، ارزان بوده، مسائل زیست محیطی به وجود نیاورد و یک بار برای همیشه باشد! پس ما باید راهی را برویم که این چهار موضوع را شامل شود. حال ما چه می کنم؟ مالچ نفتی می‌پاشیم. یعنی قیر آب کرده را به بیابان می‌پاشیم!

استاد پرویز کردوانی با اشاره به ایرادات طرح مالچ پاشی برای مبارزه با ریزگرد بیابان‌ها گفت: اول اینکه مالچ یا همان قیر از نفت است؛ چرا ما باید ماده نفتی بپاشیم؟ تبدیل نفت به قیر و پس از آن به مالچ نیاز به فرآیند زمانبر و هزینه بر دارد. همچنین پاشیدن آن هم نیاز به ماشین‌های مخصوصی دارد.

چهره ماندگار جغرافیای ایران افزود: پس از پاشیدن مالچ دیگر آن منطقه قابل تردد نیست؛ به علاوه ضریب حرارتی بالا می رود و نیز کلیه گیاهان و جانوران زیر آن از بین می روند، بوی نامطبوعی نیز دارد. اگر هم بارندگی شود مانع انتقال آب به زمین می‌گردد و آب تبخیر می شود. اگر فرآیند مالچ پاشی به صورت کامل صورت نگیرد فرسایش ماسه و به دنبال آن احتمال سیل را باخود به همراه دارد و این را هم تأکید می کنم بنویسید که پس از سه سال تمام آن از بین می‌رود.

پدر علم کویرشناسی ایران به راه حل اصولی مبارزه با ریزگردها از نگاه خود نیز اشاره کرد و اظهار داشت: در مقابل کار مالچ پاشی که قدیمی بوده و دیگر اصولی هم نیست، من می‌گویم که برویم ریگ بپاشیم یعنی از خود طبیعت استفاده کنیم و صدالبته تنها یک بار برای همیشه لازم است.

وی در توجیه طرح خود افزود: ریگ ارزان‌تر است و بعضاً در بسیاری از نقاط هم به صورت مزاحم وجود دارد. پاشیدن آن‌هم ارزان است و تنها نیاز به کامیون دارد؛ تأکید می‌کنم شما از قول من این را هم بنویسید که ریگ پاشی برای بیابان زدایی حتی اگر چهار برابر مالچ نفتی هم گران تر باشد باز به صرفه است، زیرا تنها برای یکبار هزینه می‌کنید.