دریا قدرتی پور: در حالی بازار مسکن در بلاتکلیفی محض به سر می برد که رصد این بازار در پایتخت شکاف 67 میلیونی را نشان می دهد. این شکاف در آمارهای بانک مرکزی به خوبی مشخص شده است. طبق آمار بانک مرکزی، بالاترین قیمت هر متر آپارتمان در تهران 88 میلیون و 330 هزار تومان و پایین‌ترین قیمت 21 میلیون و 300 هزار تومان در مهر ماه ثبت شده که فاصله 67 میلیون و 30 هزار تومانی قیمت در گران‌ترین و ارزان‌ترین منطقه را نشان می‌دهد.

با این همه بلاتکلیفی در بازار مسکن موج می زند؛ سردرگمی ای که هم در سمت تقاضا و هم در سمت عرضه مشاهده می شود و نشان می دهد بازار پاییزی مسکن با اتفاق روشنی مواجه نیست. جالب اینکه این موضوع در میان سازنده ها و مالکان واحدهای مسکونی نوساز نیز به خوبی مشهود است و آنها منتظر رسیدن به امکان پیش‌‌بینی چشم‌‌انداز نسبتاً مشخص از آینده پیش‌‌روی بازار مسکن هستند و به همین علت بازار از جنب‌وجوش محسوسی برخوردار نیست.

به گفته یک کارشناس مسکن اگر نوسانات قیمت مسکن را طی سال های مختلف همراه با نوسانات تورم ترسیم کنیم مشاهده خواهیم کرد که نوسانات قیمت مسکن بیش از نوسانات تورم است.

امید شریفی، معتقد است که رشد بازار مسکن بیشتر یا کمتر صرفاً براساس دخالت دولت نیست. به گفته این کارشناس، در بازار ارز، دولت منابع ارزی داشته و طی سال های مختلف این را کنترل کرده و سعی کرد ثابت نگه دارد اما در خصوص مسکن قدرت دخالت دولت کمتر است چون عرضه و تقاضای مسکن در دست دولت نیست.

این کارشناس از یک حباب قیمتی می گوید که دلالان به آن دامن می زنند. به این معنا که وقتی از افزایش قیمت مسکن که به دلیل افزایش تقاضا یا کمبود عرضه نیست و صرفاً بحث انتظارات نسبت به آینده قیمت مسکن است، صحبت می شود، این موضوع باعث افزایش تقاضای سفته بازان شده و به نوعی حباب قیمتی تشکیل می شود و این حباب می تواند در بازار ارز، در بازار مسکن و هر دارایی دیگر شکل بگیرد.

حسن محتشم، کارشناس دیگری است که درباره شرایط فعلی بازار مسکن می گوید: بازار مسکن همیشه فراز و فرود داشته و به دلیل افزایش شدید قیمت‌ها بین سال‌های 97 تا 99 امسال نیز مثل دو سال گذشته انتظار می‌رفت با یک رکود نسبی مواجه شویم و بازار مسکن کمتر از نرخ تورم رشد کند. اما در هفت ماهه اول سال جاری قیمت مسکن در تهران حدود 27 درصد افزایش یافت که غیرمنتظره بود.

به گفته این کارشناس در شهریور و مهر ماه روند افزایش قیمت ها تا حد زیادی کاهش پیدا کرد و بازار به لحاظ تعداد معاملات و رشد قیمت دچار رکود شد. این موضوع از شرایط عمومی اقتصاد نشأت می گیرد که سرمایه گذاران در بخش های اقتصادی دست به عصا راه می روند.

این کارشناس معتقد است که در بخش املاک با توجه به کسادی و ابهام موجود، هر دو گروه خریداران مصرفی و سرمایه ای از بازار ملک کنار کشیده اند به این خاطر که وقتی شرایط به گونه ای است که تکلیف مردم با کسب و کارشان قطعی نیست سرمایه گذاری نمی کنند؛ بخش مصرفی هم در زمانی می‌تواند اقدام به خرید خانه کند که کسب و کارش رونق  داشته باشد تا از طریق پس‌انداز و تسهیلات، مسکن بخرد اما هم‌اکنون چنین شرایطی فراهم نیست.

محتشم با اظهار تأسف از اینکه در کشور ما فرهنگ گران خریدن جا افتاده است، به تجربه های دهه های گذشته نقب می زند و می گوید: وقتی قیمت یک کالا مثل مسکن بالا می‌رود بسیاری از مردم آن کالا را می‌خرند تا به زعم خودشان از گرانی جا نمانند. ولی در زمان هایی مانند اکنون که قیمت‌ها متوقف شده یا کاهش یافته اقدام به خرید نمی‌کنند و می‌گویند نخریم چون ممکن است ارزان‌ترشود. اما معمولاً بعد از مدتی دوباره شاهد اوج گرفتن قیمت مسکن هستیم و افراد بسیاری از بازار جا می‌مانند؛ بنابراین، توقف قیمت مسکن کمکی به اقتصاد خانواده‌ها نمی‌کند و فقط به رکود، دامن می‌زند و با این اوصاف پیش بینی می شود که این رکود تا دو ماه پایانی سال ادامه داشته باشد.